AORA OJI
Novas de la mundo, simple reportada en elefen
2021 · 2020 · 2019 · 2018 · 2017 · 2016 · 2015 · 2014 · 2013

Iran abri un capitol nova

17 janero 2016

Iran ia “abri un capitol nova” en sua relatas con la mundo, diseda par presidente Hassan Rouhani, corta pos la sutrae de punis economial contra la pais.

Ier, la AIEA (Ajenteria Internasional de Enerjia Atomal) – la gardor nucleal internasional – ia confirma ce Iran ia obedi un acorda desiniada per preveni lo de developa armas nucleal.

La plu de governas ueste ia bonveni la progresa, ma la ministro xef de Israel insiste ancora ce Tehran vole construi un bomba nucleal.

Benjamin Netanyahu ia dise: “Sin un reata conveninte a cada viole, Iran va descovre ce lo pote continua developa armas nucleal, destabli la rejion, e estende teror.”

Ante la acorda, Iran ia ta pote rici un cuantia sufisinte de uranio per crea un bomba nucleal en mera un pico de semanas. Aora, esta ta ocupa plu ca un anio, e ta es vidable a esaminores internasional.

Rouhani ia dise ce la acorda dana no nasion, e ce tota es felis, estra los ci el ia descrive como provocores de gera en la rejion – Israel e alga membros de la Congresa SUA con politica fisada.

En un declara a sua nasion a esta matina, el ia dise: “Nos, la iranis, ia estende nosa mano a la mundo como sinia de aminia, e, lasante pos nos la enemias, suspetas, e conspiras, ia abri un capitol nova en la relatas de Iran con la mundo.”

El ia ajunta ce la sutrae de punis ia es “un momento monumental” per la economia de Iran, disente ce la pais nesesa depende min de revenu de petrolio.

Federica Mogherini, la xef de politica esterna de la Uni European, ia dise ce la acorda par Iran e la sutrae de punis va contribui a un boni de pas e securia rejional e internasional.

Oji, Yukiya Amano, la xef de la AIEA, va visita Tehran per discute como continua monitori la program nucleal de Iran. “Multe de labora es ja fada afin nos ateni esta punto, e la reali de esta acorda va esije un labora simil,” el ia dise.

Como parte de la acorda, Iran ia debe redui vasta sua cuantia de sentrifugas e desasembla un reatador de acua pesosa, prosima a la vila Arak, car ambos ia es usable per aida crea armas nucleal. On ia pleni la reatador con beton.

Seguente estimas, la acorda va relasa cuasi $100 mil milion de ativas irani.

A mera oras ante la sutrae de punis, reportores ia sita la ministro de transporta irani disente ce on ia fa un acorda con la asosia Airbus en Europa per compra 114 avions nova de pasajor. E en novembre, Iran ia dise ce lo previde dupli sua esporta dial de 1,1 milion bariles de petrolio, direta cuando la punis va es levada.

Iran ia manteni sempre ce sua program nucleal es pasosa, ma oposores de la acorda – como alga republicistes de la SUA – dise ce lo no sufisi per preveni serta ce la pais pote developa un bomba nucleal.

A saturdi, la AIEA ia dise ce sua oservores ia serti ce Tehran ia completi la pasos esijeda. Como resulta, John Kerry, la ministro de esternas de la SUA, ia comanda ce on sutrae la punis economial nucleal de sua pais contra Iran.

Parlante en Wien, la capital de Osteraic, do el ia fa discutes con sua corespondente irani, Kerry ia dise ce Iran “ia embarca pasos importante” sur cual multe persones “ia duta ce los va aveni a cualce tempo”.

La AIEA ia dise ce lo ia instala un aparato a la compleso de Natanz per monitori la rici uranial de Iran en tempo real, per serti ce on manteni la cuantia a o su 3,67% como acordada con la potias global.

Plu temprana ier, on ia descovre ce Iran ia libri cuatro prisonidas irani-american, parente en un intercambia de prisonidas con la Statos Unida.

Un de los, Jason Rezaian, un jornaliste, ia es acusada de spia e prisonida en novembre pasada. La SUA ia dise ce lo ofre un pardona a sete iranis tenida per viole de punis economial.

Esta paje es presentada con la lisensa CC Attribution-Share Alike 4.0 International.
Lo ia es automatada jenerada de la paje corespondente en la Vici de Elefen a 10 novembre 2021 (17:34 UTC).