Wprowadzenie w języku polskim

Polski	Elefen
Lingua Franca Nova („elefen”) to język prosty, spójny i łatwy do nauki przeznaczony do kontaktów międzynarodowych. Charakteryzuje go wiele użytecznych cech:	Lingua Franca Nova (“elefen”) es un lingua desiniada per es vera simple, coerente, e fasil aprendeda, per comunica internasional. Lo ave cualias diversa:
1. Posiada ograniczoną liczbę fonemów. Brzmi podonie do języka włoskiego i hiszpańskiego.	1. Lo ave un cuantia limitada de fonemes. Lo sona simil a italian o espaniol.
2. Posiada pisownię zgodną z wymową. Żadne dziecko nie powinno spędzać lat ucząc się wyjątków.	2. Lo es scriveda como lo sona. No enfante debe perde multe anios en studia esetas.
3. Posiada calkowicie regularna gramatykę, podobne do języki kreolskie świata.	3. Lo ave un gramatica vera simple e coerente, simil a la creoles de la mundo.
4. Posiada ograniczony i całkowicie regularny zbiór przedrostków i końcówek, które służą do tworzenia nowych wyrazów.	4. Lo ave un grupo limitada e tota coerente de afisas produinte per crea parolas nova.
5. Szyk wyrazów w zdaniu jest ściśle zdefiniowany i podobny do wielu popularnych języków.	5. Lo ave regulas bon definida per la ordina de parolas, como multe linguas major.
6. Rdzeń słownika jest mocno zakorzeniony w językach romańskich. Są to języki bardzo rozpowszechnione, ze słownictwa których czerpie również język angielski.	6. Lo ave un lista de parolas fundida en la linguas romanica moderna. Esta linguas es comun e influosa, e ia contribui la parte major de parolas engles.
7. Jest zaprojektowany tak by naturalnie akceptować neologizmy techniczne pochodzenia łacińskiego i greckiego, de facto „światowej normy” w tym względzie.	7. Lo es desiniada per aseta natural la parolas tecnical de latina e elenica, comun tra la mundo.
8. Jest zaprojektowany tak by wydawać się stosunkowo naturalnym dla tych, którzy są zaznajomieni z językami romańskimi a przy tym nie trudniejszym od nich do nauki.	8. Lo es desiniada per apare “natural” per los ci comprende la linguas romanica, ma lo no es min fasil per otras.
Mamy nadzieję, że lubisz elefen!	Nos espera ce tu va gusta elefen!

Podstawy

Alfabet

Litera	Wymowa
a	jak w polskim
b	jak w polskim
c	jak k
d	jak w polskim
e	jak w polskim
f	jak w polskim
g	jak w polskim
h	jak w polskim
i	jak w polskim
j	jak dż
l	jak w polskim
m	jak w polskim
n	jak w polskim
o	jak w polskim
p	jak w polskim
r	jak w polskim
s	jak w polskim
t	jak w polskim
u	jak w polskim
v	jak w polskim
x	jak sz
z	jak w polskim

Szyk wyrazów:

podmiot – orzeczenie - dopełnienie:

• la fem ama la casa   „kobieta kocha ten dom”

zaimek - rzeczownik - przymiotnik:

• la casa grande   „duży dom”

czasownik posiłkowy - czasownik - przysłówek:

• me debe pasea atendente   „muszę iść ostrożnie”

przyimek – rzeczownik:

• el es en la jardin   „on(a) jest w ogrodzie”

Gramatyka

-s (lub -es po spółgłoskach) tworzy liczbę mnogą rzeczowników:

• omes e femes   „mężczyźni i kobiety”

ia tworzy czas przeszły:

• tu ia labora   „pracowałeś”

va tworzy czas przyszły:

• tu va labora   „będziesz pracował”

ta – tryb przypuszczający (opcjonalny):

• si me pote, me ta vola   „gdybym mógł, chciałbym latać”

Jeden czasownik może obserwować innego, jeśli jest to ten sam temat.:

• me vole compra un camisa   „chcę kupić koszulę”

czasowniki nieprzechodnie stają się „sprawcze” po dodaniu dopełnienia:

• me move   „przenieść”   →   me move la table   „przenieść tabelę”

dodając -nte do czasownika tworzy się imiesłów przymiotnikowy czynny, który stosuje się jako rzeczownik i przymiotnik:

• donante   „dający (jako przymiotnik); darczyńca”

dodając -da do czasownika tworzy się imiesłów przymiotnikowy bierny, który również można stosowac jako rzeczownik i przymiotnik:

• donada   „podarowany (jako przymiotnik); prezent”

czasownik można używać jako rzeczownik:

• nos dansa   „tańczymy”   →   la dansa   „taniec”

w ten sam sposób przymiotnika można używać jak rzeczownika:

• un om saja   „mądry człowiek”   →   la sajas   „mędrzcy”

nie ma rozróżnienia między przysłówkami a przymiotnikami:

• un om felis   „wesoły człowiek”   →   el dansa felis   „tańczy wesoło”

Aby pytanie, zaczynają się słowa zapytania lub esce, a kończy się na „?”:

• esce tu pote dansa?   „można tańczyć?” * cuando tu prefere come?   „jeśli wolisz zjeść?”

Użyeteczne przedrostki

des-   =   odwrócić…

• infeta   „zarażać”   →   desinfeta   „odkażać”

re-   =   robić coś ponownie lub powtarzalnie

• comensa   „rozpocząć”   →   recomensa   „zacząć od nowa”

non-   =   nie, przeciwieństwo

• felis   „wesoły”   →   nonfelis   „smutny”

Użyteczne końcówki

-or   =   osoba, której rola lub obowiązki obejmują wytwarzenia …, robienie …. lub pracę z …

• dirije   „kierować”   →   dirijor   „kierownik” * carne   „mięso”   →   carnor   „rzeźnik”

-ador   =   narzędzie, instrument, urządzenie lub maszyna, która wytwarza …, robi … lub pracuje z …

• lava   „myć, prać”   →   lavador   „pralka” * umida   „wilgotność”   →   umidador   „nawilżacz”

-eria   =   miejsce pracy, sklep, biuro…

• carne   „mięso”   →   carneria   „sklep mięsny”

-able   =   mogący lub mający prawo być obiektem pewnego działania

• ama   „kochać”   →   amable   „kochany”

-eta   =   zdrobnienie, mała wersja, młody osobnik…

• jaca   „kurtka”   →   jaceta   „kamizelka”

-on   =   zgrubienie, duża wersja, starszy osobnik…

• avia   „ptak”   →   avion   „samolot”

-ia   =   po rezczowniku lub przymiotniku tworzy rzeczownik abstrakcyjny

• madre   „matka”   →   madria   „macierzyństwo” * vana   „próżny”   →   vania   „próżność”

-i   =   stać się lub być tego przyczyną…

• roja   „czerwony”   →   roji   „czerwienić”

-i   =   używać narzędzia, maszyny, instrumentu…

• telefon   „telefon”   →   telefoni   „dzwonić, telefonować”

-i   =   część

• des   „dziesięć”   →   un desi   „jedna dziesiąta”

Podstawowe wyrazy

Traduida par Marcin Olak.