नेपालीमा परिचय

नेपाली	Elefen
लिङ्ग्वा फ्राङ्का नोभा (“एलेफेन”) विशेषतः सरल, सुसङ्गत र अन्तर्राष्ट्रिय सम्पर्कका निम्ति सहज हुने गरी निर्माण गरिएको भाषा हो । यसका धेरै सकारात्मक गुणहरू छन् :	Lingua Franca Nova (“elefen”) es un lingua desiniada per es vera simple, coerente, e fasil aprendeda, per comunica internasional. Lo ave cualias diversa:
१. यसमा सीमित स्वनिमहरू छन् । सुन्नमा यो स्पेनिया वा इटालेलीसँग मिल्छ ।	1. Lo ave un cuantia limitada de fonemes. Lo sona simil a italian o espaniol.
२. यसको वर्णविन्यास ध्वन्यात्मक छ । कुनै पनि बालकले अनियमितताको अध्ययनमा समय बिताउनुपर्दैन ।	2. Lo es scriveda como lo sona. No enfante debe perde multe anios en studia esetas.
३. यसको व्याकरण विश्वका क्रियोल भाषाहरूमा जस्तै पूर्णतः नियमित छ ।	3. Lo ave un gramatica vera simple e coerente, simil a la creoles de la mundo.
४. यसमा शब्दनिर्माणका लागि नियमित वर्णसमूह छन् ।	4. Lo ave un grupo limitada e tota coerente de afisas proudinte per crea parolas nova.
५. यसमा विश्वका अधिकतम प्रमुख भाषाहरूमा जस्तै शब्दयोजनाका लागि स्पष्ट रूपमा परिभाषित नियमहरूको प्रयोग गरिन्छ ।	5. Lo ave regulas bon definida per la ordina de parolas, como multe linguas major.
६. यसको शब्दावली आधुनिक रोमान्स भाषासमूहमा आधारित छ । यो भाषासमूह आफैँमा पनि आकीर्ण र प्रभावकारी छ र यसले अङ्ग्रेजी शब्दावलीको विकासमा पनि निकै प्रभाव परेको छ ।	6. Lo ave un lista de parolas fundida en la linguas romanica moderna. Esta linguas es comun e influosa, e ia contribui la parte major de parolas engles.
७. यसका प्राविधिक शब्दहरू मूलतः रोमन र युनानी जस्ता विश्वप्रसिद्ध भाषाहरूमा आधारित छन् ।	7. Lo es desiniada per aseta natural la parolas tecnical de latina e elenica, comun tra la mundo.
८. यो रोमान्स भाषासमूहसँग परिचित व्यक्तिहरूका लागि “स्वभाविक” र अन्य भाषासमूह बोल्ने व्यक्तिहरूका लागि सिक्न सजिलो हुने गरी रचना गरिएको छ ।	8. Lo es desiniada per apare “natural” per los ci comprende la linguas romanica, ma lo no es min fasil per otras.
तपाईँलाई एलेफेन मन पर्छ भन्ने आशा छ !	Nos espera ce tu va gusta elefen!

आधारभूत शिक्षा

वर्णमाला र उच्चारण

वर्ण	उच्चारण
a	आ
b	ब
c	क
d	द
e	ए
f	फ
g	ग
h	ह
i	इ / ई
j	ज (फ्रेन्च उच्चारण)
l	ल
m	म
n	न
o	ओ
p	प
r	र
s	स
t	त
u	उ / ऊ
v	व
x	श
z	‘ज’ र ‘झ’ को बिच

शब्दयोजना

कर्ता – क्रिया – कर्म :

• la fem ama la casa   “महिला घर मन पराउँछिन्”

अव्यय – नाम – विशेषण :

• la casa grande   “ठुलो घर”

सहायक क्रिया – समापिका क्रिया – क्रियाविशेषण :

• me debe pasea atendente   “मैले ध्यान दिएर हिँड्नुपर्छ”

सम्बन्ध कारक – नाम :

• el es en la jardin   “उनी बगैँचामा छन्”

व्याकरण

स्वरवर्णमा अन्त्य हुने नामको अन्त्यमा -s र व्यञ्जनवर्णमा अन्त्य हुने नामको अन्त्यमा -es जोड्दा उक्त नामको बहुवचन बन्छ :

• omes e femes   “पुरुषहरू र महिलाहरू”

भूतकालमा क्रियापदको अगाडि ia को प्रयोग गरिन्छ :

• tu ia labora   “तिमीले काम गर्‍यौ”

भविष्यत्‌कालमा क्रियापदको अगाडि va को प्रयोग गरिन्छ :

• tu va labora   “तिमीले काम गर्ने छौ”

सङ्केतार्थ वाक्यमा क्रियापदको अगाडि इच्छाअनुसार ta को प्रयोग गरिन्छ :

• si me pote, me ta vola   “म उड्न सके उड्थेँ”

एउटै कर्म भएको दुइटा क्रियापदलाई वाक्यमा क्रमशः प्रयोग गर्न सकिन्छ :

• me vole compra un camisa   “म एउटा कमिज किन्न चाहन्छु”

अकर्मक क्रियामा कर्म जोड्दा उक्त क्रिया प्रेरणार्थक बन्छ :

• me move   “म सर्छु”   →   me move la table   “म टेबुल सार्छु”

क्रियाको अन्त्यमा -nte जोडी सक्रिय कृदन्त बनाउन सकिन्छ जसले नाम वा विशेषणको काम गर्छ :

• donante   “दानशील (विशेषण) वा दानवीर (नाम)”

क्रियाको अन्त्यमा -na जोडी निष्क्रिय कृदन्त बनाउन सकिन्छ जसले नाम वा विशेषणको काम गर्छ :

• donada   “दिइएको (विशेषण) वा उपहार (नाम)”

क्रियाको रूपमा फेरबदल नगरी त्यसलाई नामको रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ :

• nos dansa   “हामी नाच्छौँ”   →   la dansa   “नाच”

उस्तै तरिकाले विशेषणलाई नामको रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ :

• un om saja   “एक ज्ञानी पुरुष”   →   la sajas   “ज्ञानी (पुरुषहरू)”

क्रियाविशेषण र विशेषण उस्तै हुन्छन् :

• un om felis   “एक प्रसन्न पुरुष”   →   el dansa felis   “उनी खुसीसाथ नाच्छन्”

प्रश्नको सुरुवातमा प्रश्नवाचक शब्द वा esce र अन्त्यमा प्रश्नवाचक चिह्नको प्रयोग गरिन्छ :

• esce tu pote dansa?   “के तिमी नाच्न सक्छौ ?” * cuando tu prefere come?   “तिमी कहिले खान रुचाउँछौ ?”

केही उपयोगी उपसर्गहरू

des-   =   पूर्ववत् गर्नु

• infeta   “सङ्क्रमण गर्नु”   →   desinfeta   “निस्सङ्क्रमण गर्नु”

re-   =   पुनः काम गर्नु

• comensa   “सुरु गर्नु”   →   recomensa   “पुनः सुरु गर्नु”

non-   =   नहुनु, उल्टो हुनु

• felis   “प्रसन्न”   →   nonfelis   “अप्रसन्न”

केही उपयोगी प्रत्ययहरू

-or   =   काम गर्ने व्यक्तिको अर्थ जनाउने

• dirije   “निर्देश गर्नु”   →   dirijor   “निर्देशक” * carne   “मासु”   →   carnor   “कसाई”

-ador   =   काम गर्न प्रयोग गरिने उपकरण, यन्त्र वा साधनको अर्थ जनाउने

• lava   “धुनु”   →   lavador   “वासिङ मेसिन” * umida   “आर्द्र”   →   umidador   “ह्युमिडिफायर”

-eria   =   काम गर्ने ठाउँको अर्थ जनाउने

• carne   “मासु”   →   carneria   “मासु पसल”

-able   =   क्रियाको कर्म बन्न योग्य कुराको अर्थ जनाउने

• ama   “माया गर्नु”   →   amable   “मायालु”

-eta   =   लघुतावाची अर्थ जनाउने

• jaca   “ज्याकेट”   →   jaceta   “इस्टकोट”

-on   =   बृहत् अर्थ जनाउने

• avia   “चरा”   →   avion   “विमान”

-ia   =   नाम वा विशेषणको भाववाचक अर्थ जनाउने

• madre   “आमा”   →   madria   “मातृत्व” * vana   “घमण्डी”   →   vania   “घमण्ड”

-i   =   प्रेरणार्थक अर्थ जनाउने

• roja   “रातो”   →   roji   “रातो हुनु”

-i   =   कुनै साधनको प्रयोग गरिएको जनाउने

• telefon   “फोन”   →   telefoni   “फोन गर्नु”

-i   =   भिन्न

• des   “दस”   →   un desi   “दशमांश”

आधारभूत शब्दावली